Η Ι. Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στην Πάτμο είναι εγγεγραμμένη στον Κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Αποτελεί ένα από τα καλύτερα δείγματα οχυρωμένων μεσαιωνικών μοναστηριακών συγκροτημάτων. Ιδρύθηκε το 1088 από τον όσιο Χριστόδουλο, με φροντίδα του οποίου κατασκευάστηκε ισχυρότατο εξωτερικό πολυγωνικό τείχος για την προστασία της Μονής. Στην ίδια εποχή, περίπου το 1090, χρονολογείται και το καθολικό. Είναι ναός τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο και τοιχογραφικό διάκοσμο που χρονολογείται στα τέλη του 16ου - αρχές 17ου αι., έργο κρητικών καλλιτεχνών.
Το παρεκκλήσι της Παναγίας είναι μικρός μονόχωρος ναός με ημικυλινδρικές καμάρες και σταυροθόλιο. Χρονολογείται στα μέσα 12ου αι, και σώζει τοιχογραφικό διάκοσμο του 1176 - 1180.
Η τράπεζα χρονολογείται περίπου στα 1090 και σώζει τρία στρώματα τοιχογραφιών (1176 - 1180, τέλη 12ου αι. και 1250 - 1275).
Το μαγειρείο χρονολογείται πριν το 1091.
Τα κελιά των μοναχών βρίσκονται στη βόρεια και τη δυτική πλευρά της εσωτερικής αυλής του μοναστηριακού συγκροτήματος, ενώ η νότια πλευρά της οριοθετείται από μία διώροφη τοξοστοιχία από λαξευμένες πέτρες (1698) και η ανατολική από τον εξωνάρθηκα του καθολικού.