Σηράγγειο (σπήλαιο), Πειραιάς, Αττική

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Σπήλαιο , Βαλανείο (Ιδιωτικά Λουτρά) , Φυσικός Χώρος , Ηρώο(ν) , Υπαίθριο Ιερό
Τεκμηρίωση: Το Σηράγγιο σπήλαιο εντοπίζεται στην ανατολική πλευρά της Καστέλλας, στα βράχια πάνω από την παραλία «Βοτσαλάκια» γνωστή άλλοτε και ως «παραλία του Παρασκευά». Η ταύτισή του από τους ερευνητές με το Σηράγγιο βασίζεται σε αναφορές αρχαίων συγγραφέων και σε αρχαιολογικά ευρήματα. Το σπήλαιο οφείλει πιθανώς το όνομά του στον ήρωα Σήραγγο που συνδεόταν με την ίαση νόσων και προς τιμήν του οποίου υπήρχε ενδεχομένως εκεί ηρώο. Κατά τον 4ο αι. π.Χ. ο χώρος διαμορφώθηκε τεχνητά σε βαλανείο (δημόσιο λουτρό). Σήμερα, το Σηράγγιο αποτελεί σπηλαιώδες όρυγμα στις πλευρές του οποίου ανοίγονται θάλαμοι (ο κυριότερος από αυτούς κυκλικός) και σήραγγες όπου υπήρχαν λαξευμένοι στον βράχο πάγκοι, κόγχες, δεξαμενή κολύμβησης και κανάλι αποστράγγισης. Η ανασκαφή που πραγματοποιήθηκε από την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία, απεκάλυψε δύο ψηφιδωτά μυθολογικής θεματογραφίας με κυρίαρχο το υδάτινο στοιχείο. Αυτά χρονολογούνται στον 4ο π.Χ. αιώνα, δηλαδή στην περίοδο κατά την οποία ο χώρος μετασκευάστηκε σε βαλανείο και διατηρούνταν έως και την δεκαετία του 1960 στο δάπεδο του χώρου. Επίσης στον χώρο βρέθηκε και ένας λίθινος βωμός με την επιγραφή «Απόλλωνος Αποτροπαίου» , γεγονός που παραπέμπει σε κάποια άσκηση λατρείας, αν και η αρχική θέση του βωμού είναι γνωστή.