Ορισμοί και Έννοιες

Ορισμοί και έννοιες
Πολιτιστική Κληρονομιά	Η Πολιτιστική Κληρονομιά της Χώρας αποτελείται από τα πολιτιστικά αγαθά που βρίσκονται εντός των ορίων της Ελληνικής Επικράτειας, συμπεριλαμβανομένων των Χωρικών Υδάτων, καθώς και άλλων Θαλάσσιων Ζωνών, στις οποίες η Ελλάδα ασκεί σχετική δικαιοδοσία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η Πολιτιστική Κληρονομιά περιλαμβάνει και τα Άυλα Πολιτιστικά Αγαθά.
Ακίνητα μνημεία	Τα μνημεία που υπήρξαν συνδεδεμένα με το έδαφος και παραμένουν σε αυτό ή στο βυθό της θάλασσας ή στον πυθμένα λιμνών ή ποταμών, καθώς και τα μνημεία που βρίσκονται στο έδαφος ή στο βυθό της θάλασσας ή στον πυθμένα λιμνών ή ποταμών και δεν είναι δυνατόν να μετακινηθούν χωρίς βλάβη της αξίας τους ως μαρτυριών. Στα ακίνητα μνημεία συμπεριλαμβάνονται οι εγκαταστάσεις, οι κατασκευές και τα διακοσμητικά και λοιπά στοιχεία που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα τους, καθώς και το άμεσο περιβάλλον τους.
Αρχαία μνημεία	Όλα τα πολιτιστικά αγαθά που ανάγονται στους προϊστορικούς, αρχαίους, βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους και χρονολογούνται έως και το 1830, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 20 του ν. 4858/2021. Στα αρχαία μνημεία συμπεριλαμβάνονται σπήλαια και παλαιοντολογικά κατάλοιπα για τα οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι συνδέονται με την ανθρώπινη ύπαρξη.
Νεότερα Μνημεία	Τα πολιτιστικά αγαθά που είναι μεταγενέστερα του 1830 και των οποίων η προστασία επιβάλλεται λόγω της ιστορικής, καλλιτεχνικής ή επιστημονικής σημασίας τους, κατά τις διακρίσεις των άρθρων 6 και 20 του ν. 4858/2021.
Αρχαιολογικός Χώρος	Έκταση στην ξηρά (χερσαίος αρχαιολογικός χώρος) ή στη θάλασσα ή στις λίμνες ή στους ποταμούς (ενάλιος αρχαιολογικός χώρος), η οποία περιέχει ή στην οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι περιέχονται αρχαία μνημεία ή αποτέλεσε ή υπάρχουν ενδείξεις ότι αποτέλεσε από τους αρχαιοτάτους χρόνους έως και το 1830 μνημειακό, οικιστικό ή ταφικό σύνολο. Οι αρχαιολογικοί χώροι περιλαμβάνουν και το απαραίτητο ελεύθερο περιβάλλον που επιτρέπει στα σωζόμενα μνημεία να συντίθενται σε ιστορική, αισθητική και λειτουργική ενότητα. Η χρήση του όρου «Αρχαιολογικός Χώρος» προϋποθέτει απαραίτητα την έκδοση Κήρυξης μέσω σχετικής Υπουργικής Απόφασης από το ΥΠΠΟΑ η οποία έχει δημοσιευθεί σε ΦΕΚ.
Ιστορικός Τόπος	Γεωγραφική έκταση στην ξηρά ή στη θάλασσα ή στις λίμνες ή στους ποταμούς που αποτέλεσε ή που υπάρχουν ενδείξεις ότι αποτέλεσε το χώρο εξαίρετων ιστορικών ή μυθικών γεγονότων, ή έκταση που περιέχει ή στην οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι περιέχονται μνημεία μεταγενέστερα του 1830, είτε σύνθετα έργα του ανθρώπου και της φύσης μεταγενέστερα του 1830, τα οποία συνιστούν χαρακτηριστικούς και ομοιογενείς χώρους, που είναι δυνατόν να οριοθετηθούν τοπογραφικά, και των οποίων επιβάλλεται η προστασία λόγω της λαογραφικής, εθνολογικής, κοινωνικής, τεχνικής, αρχιτεκτονικής, βιομηχανικής ή εν γένει ιστορικής, καλλιτεχνικής ή επιστημονικής σημασίας τους.
Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους	Η έκταση που περιλαμβάνει σημαντικό τμήμα φυσικού περιβάλλοντος με αξιόλογη αισθητική αξία, η οποία χρήζει προστασίας και διατήρησης των φυσικών και πολιτιστικών πόρων και όπου επιβάλλονται διάφοροι περιορισμοί και απαγορεύσεις στις ανθρωπογενείς δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων ο έλεγχος και ο περιορισμός της δόμησης, η θέσπιση ειδικών μορφολογικών στοιχείων στα κτίρια και στις διάφορες κατασκευές κ.λπ.
Ζώνη Προστασίας Α’	Η γεωγραφική έκταση στο άμεσο περιβάλλον ενός μεμονωμένου ακινήτου μνημείου ή συνόλου ακινήτων μνημείων που περιέχεται σε μία Κήρυξη αρχαιολογικού χώρου, που έχει χαρακτήρα απόλυτης προστασίας, εντός της οποίας περιορίζεται και (συνήθως) απαγορεύεται πλήρως η δόμηση καθώς και οι διάφορες άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Ο καθορισμός Ζώνης Προστασίας A’ δεν είναι δυνατός εάν δεν προηγηθεί η Κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου. Τα όρια της Ζώνης Προστασίας A’ μπορεί να ταυτίζονται με τα όρια της Κήρυξης του αρχαιολογικού χώρου ή να ορίζουν έκταση που αποτελεί υποσύνολό της έκτασης της Κήρυξης.
Ζώνη Προστασίας Β’	Η γεωγραφική έκταση γύρω ή πλησίον της Ζώνης Α’ που έχει χαρακτήρα περιφερειακής προστασίας όπου επιβάλλονται ειδικοί περιορισμοί στη δόμηση, στα μορφολογικά στοιχεία των κτιρίων και γενικά των κατασκευών κ.λπ. Ο καθορισμός Ζώνης Προστασίας B’ δεν είναι δυνατός εάν δεν προηγηθεί η Κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου και ο καθορισμός Ζώνης Προστασίας Α’. Η Ζώνη Προστασίας Β’ αποτελεί υποσύνολό της έκτασης της Κήρυξης ενός αρχαιολογικού χώρου.
Κήρυξη	Η διοικητική πράξη η οποία εκδίδεται από το ΥΠΠΟΑ με απόφαση Υπουργού και δημοσιεύεται σε ΦΕΚ και παράγει το πλαίσιο προστασίας ενός αρχαιολογικού χώρου, μνημείου ή συνόλου μνημείων ή συνδυασμού των ανωτέρω. Η κήρυξη μεμονωμένου ακινήτου μνημείου ή συνόλου ακινήτων μνημείων μπορεί να περιλαμβάνει και την κήρυξη περιοχής προστασίας γύρω από αυτό (ή αυτά). Μία κήρυξη μπορεί να αναφέρεται σε έναν ή περισσότερους αρχαιολογικούς χώρους. Σημειώνεται ότι για κάθε χώρο ή μνημείο μπορεί να έχουν εκδοθεί περισσότερες της μίας διοικητικές πράξεις (κηρύξεις).
Οριοθέτηση Αρχαιολογικού Χώρου	Η διαδικασία προσδιορισμού συντεταγμένων στο επίσημο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς των σημείων επί του εδάφους που αποτελούν το όριο του αρχαιολογικού χώρου. Για την οριοθέτηση εκδίδεται από το ΥΠΠΟΑ απόφαση Υπουργού, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου, η οποία συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Τα όρια ενός αρχαιολογικού χώρου δημιουργούν ένα ή περισσότερα κλειστά πολύγωνα. Στις παραθαλάσσιες και παράκτιες περιοχές, μέρος του ορίου ενός των αρχαιολογικού χώρου μπορεί να αποτελεί η ακτογραμμή ή το όριο του αιγιαλού ή της παραλίας, εφόσον αυτό έχει χαραχθεί.
Αναοριοθέτηση Αρχαιολογικού Χώρου	Η διαδικασία αναθεώρησης και τροποποίησης των ορίων ενός αρχαιολογικού χώρου προκειμένου να προσδιοριστεί περαιτέρω και να καταστεί σαφής η γεωμετρική του τεκμηρίωση με συντεταγμένες των κορυφών των ορίων σε επίσημο γεωδαιτικό σύστημα αναφοράς, με την παράλληλη συμπερίληψη ή/και αφαίρεση γεωγραφικών εκτάσεων σύμφωνα με τα πορίσματα νεότερων αρχαιολογικών ερευνών στο πλαίσιο της εφαρμογής ορθολογικότερων κανόνων οριοθέτησης.
Μη οριοθετημένος Αρχαιολογικός Χώρος	Ο αρχαιολογικός χώρος για τον οποίο δεν είναι γνωστή και σαφής η έκταση που καταλαμβάνει ή αυτά περιγράφονται λεκτικά ή περιγραφικά, δίχως να προσδιορίζονται οι συντεταγμένες του.
Περιβάλλων Χώρος Μνημείου	Ο χώρος γύρω από ένα ακίνητο μνημείο ή σύνολο ακινήτων μνημείων εντός του οποίου εντός του οπαίου καθορίζονται περιορισμοί και απαγορεύσεις στη δόμηση και τις διάφορες ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Συνήθως προσδιορίζεται από έναν κύκλο που ορίζεται με βάση την απόσταση από ένα σημείο αναφοράς που αποτελεί το κέντρο του Μνημείου ή του συνόλου Μνημείων ή με ένα ή περισσότερα κλειστά πολύγωνα των οποίων οι κορυφές ορίζονται από συντεταγμένες στο εκάστοτε επίσημο σύστημα αναφοράς.
Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς	Το Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς του Αρχαιολογικού Κτηματολογίου είναι το ΕΓΣΑ '87 (Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987). Οι παράμετροί του είναι αυτές που προδιαγράφονται και στο ΦΕΚ 710/Β/29-4-2011 "Αναθεώρηση τεχνικών προδιαγραφών των μελετών κτηματογράφησης για τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου".

Είστε εδώ