Φρούριο Πάτρας, Πάτρα, Αχαΐα

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Ακρόπολη , Προμαχώνας , Οχυρωματικός Περίβολος , Φρουριακός Πύργος , Οχυρωματική Τάφρος , Κάστρο
Τεκμηρίωση: Το κάστρο της Πάτρας χτίστηκε επάνω στα ερείπια της αρχαίας Ακρόπολης και, σε μεγάλο βαθμό, με οικοδομικό υλικό από τα κατεστραμμένα κτίσματά της. Οι οικοδομικές φάσεις που διακρίνονται σήμερα στο κάστρο αποτελούν μαρτυρία της μακραίωνης χρήσης του και των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν από τους εκάστοτε κατακτητές του για την επισκευή του και την προσαρμογή του στις εξελίξεις της πολεμικής τεχνολογίας. Η ίδρυσή του τοποθετείται στο β΄ μισό του 6ου μ.Χ. αι. και έκτοτε έπαιξε σημαντικό ρόλο στην άμυνα της περιοχής, αλλά και ως διοικητικό και στρατιωτικό κέντρο, παραμένοντας σε χρήση μέχρι το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Aποτελείται από έναν τριγωνικό εξωτερικό περίβολο, ενισχυμένο με πύργους και προμαχώνες, που προστατευόταν από βαθιά τάφρο και έναν εσωτερικό περίβολο, που υψώνεται στη βορειοανατολική γωνία και επίσης περιβάλλεται από τάφρο. Ο εσωτερικός περίβολος, όπως σώζεται σήμερα, φαίνεται πως, στο μεγαλύτερο μέρος του διαμορφώθηκε από τους Φράγκους, μετά την κατάληψη της πόλης το 1205 και ακολούθως, δέχθηκε σημαντικές μετατροπές κατά την περίοδο των Παλαιολόγων. Επεμβάσεις της α΄ τουρκικής περιόδου παρατηρούνται σε πολλά σημεία του κάστρου. Σημαντικότερο όμως έργο της τουρκοκρατίας αποτελεί ο ιδιαίτερης επιμελημένης κατασκευής πολυγωνικός προμαχώνας της νοτιοανατολικής γωνίας, που η διαμόρφωσή του είναι κατάλληλη για χρήση πυροβόλων, όπως αυτή του ενετικού κυκλικού προμαχώνα στο βορειοδυτικό άκρο του κάστρου. Σταδιακά το κάστρο μετατρέπεται σε διοικητικό κέντρο και η στρατιωτική άμυνα της περιοχής μεταφέρεται στο κάστρο του Ρίου. Η αρχική οικοδομική φάση είναι σήμερα ορατή κυρίως κατά μήκος της εξωτερικής πλευράς του βόρειου τείχους, τα ίχνη της όμως, που εντοπίζονται και στις τρεις πλευρές των τειχών, μαρτυρούν πως η αρχική οχύρωση των μεσαιωνικών χρόνων είχε περίπου την ίδια περίμετρο.