Πόλη Άργους, Αργολίδα

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Οικισμός
Τεκμηρίωση: Κατάλοιπα οικισμού στον λόφο του Προφήτη Ηλία, στη λεγόμενη Ασπίδα, έκτασης 20.000τ.μ., της ύστερης μεσοελλαδικής περιόδου με τρεις οικοδομικές φάσεις (ΜΕΙΙ, ΜΕΙΙΙα και β), που διέθετε πιθανότατα οχυρωματικούς περιβόλους. Ο χώρος φαίνεται ότι κατοικούνταν ήδη από τα τέλη της νεολιθικής εποχής (3000 π.Χ.), ωστόσο διακρίνεται μια περίοδος ακμής κατά την ύστερη μεσοελλαδική και πρώιμη μυκηναϊκή εποχή, όταν το Άργος αποτελεί το ισχυρότερο κέντρο της Αργολίδας πριν την ίδρυση των μυκηναϊκών ανακτορικών κέντρων στις Μυκήνες και στην Τίρυνθα.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Νεκροταφείο , Θαλαμοειδής τάφος
Τεκμηρίωση: Νεκροταφείο πρώιμης μυκηναϊκής φάσης (ΥΕΙΙΑ) που περιελάμβανε 40 θαλαμωτούς τάφους και 30 λαξευμένους στον φυσικό βράχο στο διάσελο της Δειράδας.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Θέατρο
Τεκμηρίωση: Κατάλοιπα του ελληνιστικού Θεάτρου, λαξευμένου στο βράχο στις νοτιοανατολικές υπώρειες του λόφου της Λάρισας, με ακτίνα 82 εδωλίων και χωρητικότητα 20.000 θεατών. Στους ελληνιστικούς χρόνους διεξάγονταν στο θέατρο οι μουσικοί και θεατρικοί αγώνες των Νεμείων, ενώ φιλοξενούσε και τις συνεδριάσεις της Εκκλησίας του Δήμου. Στα ρωμαϊκά χρόνια στο θέατρο διαδραματίζονταν θεάματα κυνηγιού, μονομαχίες και αθλοπαιδειές στο νερό. Το αρχαιότερο θέατρο του Άργους βρισκόταν σε άλλη θέση, νοτιότερα, και είχε επίσης λαξευτεί στον βράχο κατά τον 5ο αι., διέθετε χωρητικότητα 2500 θεατών και φιλοξενούσε τις συνελεύσεις της Εκκλησίας του Δήμου (Ηλιαία).

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Ωδείο
Τεκμηρίωση: Κατάλοιπα του ρωμαϊκού ωδείου στις νοτιοανατολικές υπώρειες του λόφου της Λάρισας, που κατασκευάστηκε στη θέση του αρχαιότερου θεάτρου του Άργους τον 2ο αι. μ.Χ. και υπέστη μετατροπές κατά τον 3ο αι. μ.Χ. Το Ωδείο είχε 20 σειρές εδωλίων, χωρητικότητας 1800 θεατών, και φιλοξενούσε μουσικές και θεατρικές εκδηλώσεις.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Οχύρωση , Ακρόπολη , Αρχαίος Ναός , Χριστιανικός Ναός
Τεκμηρίωση: Κατάλοιπα οχυρωμένης ακρόπολης που ιδρύθηκε στον λόφο της Λάρισας κατά τη μυκηναϊκή εποχή και χρησιμοποιήθηκε καθ' όλη τη διάρκεια της αρχαιότητας, όπως μαρτυρά η οχύρωση του 6ου και του 5ου αι. π.Χ., ενώ η σύγχρονη εντυπωσιακή μορφή της οφείλεται στους διαδοχικούς κατακτητές της περιοχής, Βυζαντινούς, Φράγκους, Ενετούς και Τούρκους. Διατηρούνται κατάλοιπα οχύρωσης, θεμέλια και οικοδομικό υλικό από αρχαίους ναούς, καθώς και μικρός βυζαντινός ναός.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Πόλη
Τεκμηρίωση: Κατάλοιπα της αρχαίας κατοίκησης της πόλης του Άργους, στην οποία διακρίνονται περίοδοι ακμής κατά την γεωμετρική εποχή, που συνδέεται με τη βασιλεία του Φείδωνος και την δημιουργία της πόλης, καθώς και την περίοδο της ρωμαιοκρατίας με τα εντυπωσιακά δημόσια κτίρια στην περιοχή της Αγοράς και του Θεάτρου διατηρούνται στην έκταση που οριοθετείται στα δυτικά από τους λόφους της Λάρισας και του Προφήτη Ηλία (Ασπίδας) και στα βόρεια και ανατολικά από την κοίτη του χειμάρρου Χάραδρου η Ξεριά.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Ιερό Φρέαρ , Αρχαίο Ιερό , Αρχαίος Ναός , Νυμφαίο
Τεκμηρίωση: Κατάλοιπα λατρευτικού χαρακτήρα έχουν αποκαλυφθεί σε όλη την έκταση της αρχαίας πόλης του Άργους. Στον λόφο της Λάρισας τα αρχαιότερα δείγματα λατρείας ανάγονται στον 8ο αι. π.Χ., συνδέονται με τη θεά Αθηνά και προέρχονται από έναν πλούσιο αποθέτη. Στον ίδιο λόφο έχουν αποκαλυφθεί πώρινα θεμέλια και οικοδομικό υλικό σε δεύτερη χρήση που πιθανόν σχετίζονται με τους ναούς του Διός Λαρισαίου και της Αθηνάς Πολιάδος που αναφέρει ο αρχαίος περιηγητής Παυσανίας. Στη δυτική κλιτύ του λόφου Προφήτη Ηλία (Ασπίδας), προς το διάσελο της Δειράδας, σε τέσσερα διαφορετικά άνδηρα, βρίσκονται τα ιερά του Απόλλωνα Δειραδιώτου ή Πυθίου και της Αθηνάς Οξυδερκούς, η λατρεία στο χώρο των οποίων ξεκίνησε τον 8ο αι. π.Χ., αλλά οι βασικές διαμορφώσεις πραγματοποιήθηκαν στους αρχαϊκούς, κλασικούς και ελληνιστικούς χρόνους. Στις ανατολικές υπώρειες της Λάρισας, σε εντυπωσιακό άνδηρο, στην περιοχή του Κριτηρίου, βρίσκεται Νυμφαίο που ιδρύθηκε από τον ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό. Στα δυτικά του Θεάτρου, βρίσκεται ιερό της Αφροδίτης που ιδρύθηκε τον 7ο αι. π.Χ., υπέστη κατοπινές διαμορφώσεις και καταστράφηκε τον 5ο αι. μ.Χ., ενώ στα ανατολικά του Θεάτρου η λατρεία ανάγεται στον 2ο αι. π.Χ. και συδέεται με αιγύπτιους θεούς, ωστόσο στα 100 μ.Χ. χτίστηκε στο χώρο Σαραπείο, που αποτελούνταν από μεγάλο οικοδόμημα με περίστυλη αυλή. Στον χώρο της Αγοράς υπάρχει και δεύτερο Νυμφαίο.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Αρχαίος Ναός , Χριστιανικός Ναός
Τεκμηρίωση: Τρίκλιτη επισκοπική Βασιλική που ιδρύθηκε στις αρχές του 6ου αι. μ.Χ. πάνω στα ερείπια του ναού του Απόλλωνα Δειραδιώτου ή Πυθίου και μετασκευάστηκε τον 10ο αι., οπότε και απέκτησε περίβολο.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Αρχαία Αγορά
Τεκμηρίωση: Ο χώρος της Αγοράς του αρχαίου Άργους άρχισε να διαμορφώνεται σε δημόσιο κέντρο κατά την αρχαϊκή περίοδο. Στον χώρο της Αγοράς ιδρύθηκαν Υπόστυλη Αίθουσα, Βουλευτήριο, Βόρεια και Νότια Στοά, η τελευταία εκ των οποίων μετατράπηκε αργότερα σε παλαίστρα, Ορχήστρα, οκτώ Όροι που σχημάτιζαν περίβολο, άλλες Στοές, δρόμοι και οικοδομήματα, Θόλος, Νυμφαίο, Πρόπυλο, ναός. Η Αγορά, από τον 5ο αι. μ.Χ. έχασε τον δημόσιο χαρακτήρα της και καλύφθηκε από εργαστήρια και κατοικίες.

Χρονολόγηση

Τύπος χώρου / μνημείου: Θέρμες
Τεκμηρίωση: Βαλανείο της εποχής του Αδριανού στα ανατολικά του Θεάτρου, εντός της αυλής του Σαραπείου, που λειτουργούσε υπό την αιγίδα του Ασκληπιού και που μετατράπηκε στις αρχές του 2ου αι. μ.Χ. σε Θέρμες (Θέρμες Α) που λειτούργησαν έως και τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους. Θέρμες (Θέρμες Β) ιδρύθηκαν στα τέλη της αρχαιότητας και στο χώρο της Νότιας Στοάς της Αγοράς.