Ι. Ναός Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, οδοί Τριπόδων και Πρυτανείου 1, Πλάκα, Αθήνα
| Κατηγορία Μνημείου | |
|---|---|
| Όνομα | |
| Περιγραφή | Ο ναός του Αγίου Νικολάου του Ραγκαβά βρίσκεται στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης εντός του υστερορωμαϊκού τείχους, η προσπέλαση δε σε αυτόν πρέπει να γινόταν από τα βόρεια, πιθανότατα από την αρχαία οδό Τριπόδων. Χρονολογείται γύρω στα μέσα του 11ου αιώνα και, λόγω της ονομασίας του, παλαιά αθηναϊκή παράδοση συνδέει το μνημείο με την αριστοκρατική οικογένεια των Ραγκαβά. Η υπόθεση αυτή ενισχύεται από την ύπαρξη σε κιονίσκο του τρούλου εγχάρακτης επικλητικής επιγραφής που αναφέρεται στον Λέοντα Ραγκαβά, τον κτήτορα, πιθανόν, του ναού. Ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο των απλών τετρακιόνιων σταυροειδών εγγεγραμμένων ναών με ιδιαίτερα κομψό οκταγωνικό «αθηναϊκού» τύπου τρούλο. Η αρχική μορφή του βυζαντινού ναού σήμερα είναι αναγνώσιμη στον «αθηναϊκού» τύπου τρούλο και τη βόρεια πλευρά. Στην όψη αυτή, η τοιχοποιία στο ανατολικότερο βυζαντινό τμήμα είναι πλινθοπερίκλειστη, περιλαμβάνει ογκώδεις όρθιους πωρόλιθους στο κάτω τμήμα και παρουσιάζει κεραμοπλαστική διακόσμηση, με κουφικά στοιχεία και απλές ή οδοντωτές πλίνθινες ταινίες που περιτρέχουν τα τόξα των ανοιγμάτων. Μεταξύ αυτών, το μεγαλύτερο σχηματίζεται πεταλόμορφο και αντιστοιχεί σε παλαιότερο άνοιγμα εισόδου, που στη συνέχεια τοιχίσθηκε με δίλοβο φράγμα από τούβλα. Με τη μετατροπή του σε ενοριακό, κατά το 19ο αι., ο ναός δέχθηκε εκτεταμένες επεμβάσεις και προσθήκες, στις οποίες περιλαμβάνονται ο εκτενής νάρθηκας στα δυτικά, με συνέπεια την κατεδάφιση του αρχικού νάρθηκα, το παρεκκλήσιο της Αγίας Παρασκευής στη νότια πλευρά και ογκώδης αντηρίδα κατά μήκος της ανατολικής όψης. Ο ζωγραφικός διάκοσμος του ναού ανήκει σε νεότερους χρόνους. Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 (1979-1980) η Αρχαιολογική Υπηρεσία πραγματοποίησε σειρά εργασιών για την αποκάλυψη, αποκατάσταση και συντήρηση της βυζαντινής φάσης του ναού. Το σημαντικό αυτό βυζαντινό μνημείο παραμένει σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της Πλάκας, δεδομένου ότι λειτουργεί ως ενοριακός της περιοχής. |
| Τύπος προστασίας |
|
| Καθεστώς Προστασίας |
ΥΑ 2290/477 π.ε |
| Συνδεδεμένα Δελτία | |
| Γεωγραφική Περιοχή | |
| Επιστημονική Τεκμηρίωση |
Μέση Βυζαντινή/Μεσοβυζαντινή Περίοδος
Μέση Βυζαντινή/Μεσοβυζαντινή Περίοδος
11 μ.Χ.
11 μ.Χ.
|
| Φωτογραφικό Υλικό |
Προβολή Φωτογραφιών
|
